Hoe je de Week Zonder Vlees kan gebruiken om nu echt je vleesconsumptie te minderen

Geschreven door onze eigen duurzaam adviseur: Jelmer Kort

Deze week is het de Nationale Week Zonder Vlees en Zuivel. In deze week doen veel mensen hun best om een week lang plantaardig te eten. Een weekje lukt voor de meeste mensen nog wel, maar het hele jaar door plantaardig eten is voor veel mensen een grote uitdaging. Het blijkt steeds maar weer lastig te zijn om vlees (en zuivel) helemaal af te zweren. Zelf ben ik al 14 jaar vegetariër en probeer ik inmiddels alweer een paar jaar om zoveel mogelijk veganistisch te eten. Ook voor mij was dit in het begin niet makkelijk. In dit blog zal ik uitleggen hoe je permanent de overstap kan maken naar een meer plantaardig dieet.

De meeste Nederlanders zijn zich inmiddels bewust van de vele nadelen van het eten van vlees en zuivel. (Nog niet op de hoogte van de nadelen van vlees en zuivel? Ik noem er nog een aantal onderaan dit artikel). Ook vinden zij vaak dat er minder vlees gegeten zou moeten worden. Zo bleek uit recent onderzoek dat 20% van de Nederlanders wil dat slachthuizen verboden worden. Best opvallend, als je bedenkt dat maar 5% van de Nederlanders vegetariër of veganist is.  

Maar hoe komt het dan dat we aan de ene kant wel weten dat vlees en zuivel iets slechts zijn, maar het ons tegelijkertijd niet lukt om er vanaf te blijven? Ik denk dat hier meerdere redenen voor zijn. 

De belangrijkste is volgens mij Gewoonte: We zijn gewend om vlees te eten. We koken al jaren met vlees en veel van onze lievelingsrecepten bevatten vlees. Om hiervan af te stappen kost veel moeite. Er zijn twee opties om minder vlees te eten: in één keer volledig vegetariër/veganist worden of geleidelijk steeds minder vlees en zuivel consumeren. 

De eerste optie vereist veel doorzettingsvermogen en uitzoekwerk in de eerste paar weken. Je zal immers andere boodschappen moeten doen en andere gerechten moeten koken. Het duurt bij de meeste mensen zo’n 6 weken voordat iets een gewoonte is geworden. Die eerste 6 weken zullen zwaar zijn, daarna zal je merken dat het steeds makkelijker wordt en je automatisch voor de vegetarische optie zal kiezen. Om die 6 weken ook echt vol te houden is het goed om je doel te communiceren met anderen, op die manier zal je meer verantwoordelijkheid voelen om het ook daadwerkelijk vol te houden. Ook is het goed om jezelf iets leuks in het vooruitzicht te stellen, wanneer je dit ook daadwerkelijk volhoudt. Bijvoorbeeld een etentje in een leuk vegetarisch restaurant! (tip: Via de app  HappyCow vind je gemakkelijk restaurants met veel veganistische opties in jouw stad)

Ook kun je er voor kiezen om geleidelijk aan minder vlees te gaan eten. Door te beginnen met een paar dagen per week plantaardig en dit langzaam uit te bouwen. Probeer bijvoorbeeld op een vaste dag wekelijks een nieuw plantaardig recept uit. Zo vergroot je geleidelijk je veganistische kookskills en is het makkelijker om dit in het dagelijks leven toe te passen. Daarnaast zijn er tegenwoordig voor veel producten plantaardige vervangers te vinden. Gebruik eens vegagehakt of plantaardige kookroom, en je zal zien dat dit nauwelijks effect heeft op de smaak van het gerecht!

Hierom is het beter om minder vlees en zuivel te consumeren:

• Vlees en zuivel zijn slecht voor het milieu, vee stoot veel methaan en CO2 uit. Ook zitten we in een stikstofcrisis door onze veel te grote veestapel → Ecosystemen in natuurgebieden zoals de Veluwe gaan kapot. 
• Voedsel komt vaak uit gebieden waar regenwoud gekapt is voor aanleg sojavelden. Ook ‘duurzame’ soja blijkt nog vaak gewoon uit deze gebieden in Zuid Amerika afkomstig te zijn. Koeien in Nederland zijn zo gefokt dat ze niet meer alleen van gras kunnen leven, maar erg veel eiwitrijk voedsel nodig hebben. 
• Onethisch om dieren te eten. Een varken heeft het IQ van een kind van vier. Dieren hebben complexe emoties en kunnen lijden. 
• Ook zuivel is onethisch. Om melk te kunnen geven moet een koe elk jaar een kindje baren. Maar een klein deel van deze kalfjes groeit op als melkkoe. De meeste kalfjes zijn eigenlijk een restproduct waar de boer niks mee kan. Ze worden naar een kalverhouderij gebracht waar ze nauwelijks kunnen bewegen en expres bloedarmoede oplopen, zodat het vlees lekker licht roze en mals blijft. Ook worden kalfjes erg vroeg bij hun moeder weggehaald, hierdoor missen ze de essentiële bouwstoffen uit moedermelk om hun immuunsysteem mee op te bouwen. Meer dan de helft van de kalfjes lijdt in hun korte leven aan aandoeningen als longschade of maagzweren. 

En biologisch dan?

Helaas biedt biologisch vlees en zuivel niet per se soelaas. Deze dieren bewegen meer en krijgen daarom meer eten. Hierdoor is er nog meer voedsel nodig per kilo vlees. Daarnaast worden deze dieren ook gewoon geslacht, lang niet altijd op een fijne manier. Tot slot worden de kalfjes ook bij biologische zuivel vaak snel weggehaald bij hun moeder.

Hopelijk heeft dit verhaal je gemotiveerd en geïnspireerd om aan de gang te gaan met een plantaardig dieet. Gebruik deze Week Zonder Vlees (En Zuivel) om hiermee van start te gaan!