Handboek 4.0 van de CO2-Prestatieladder: Wat is het en wat zijn de veranderingen?

Handboek 4.0 van de CO2-Prestatieladder: Wat is het en wat zijn de veranderingen?

De CO2-Prestatieladder is een toonaangevend managementsysteem dat bedrijven helpt om hun CO2-uitstoot te reduceren en duurzaamheid te bevorderen. In 2023 werd Handboek 4.0 voor het eerst geïntroduceerd, met belangrijke updates die relevant zijn voor zowel gecertificeerde organisaties als bedrijven die zich voorbereiden op de aankomende Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Maar wat houdt dit nieuwe handboek precies in? En waarom is betere datamonitoring nu belangrijker dan ooit?

Wat is Handboek 4.0?

Handboek 4.0 is de nieuwste versie van de CO2-Prestatieladder, een duurzaamheidsinstrument ontwikkeld door de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO). Het handboek biedt een geactualiseerde en verbeterde versie van de vorige handboeken, met specifieke aandacht voor betere datamonitoring, de strengere eisen van de CSRD en de noodzaak om duurzaamheid volledig te integreren in het bedrijfsmodel.

De CO2-Prestatieladder is in essentie een hulpmiddel dat bedrijven in staat stelt om systematisch hun CO2-uitstoot te meten, te reduceren, en waar mogelijk klimaatneutraal te opereren. Bedrijven worden beoordeeld op verschillende tredes, afhankelijk van de diepgang en effectiviteit van hun CO2-beheer.

Wat zijn de belangrijkste veranderingen ten opzichte van eerdere handboeken?

Structuurwijziging: van niveaus naar treden 

Handboek 4.0 van de CO2-Prestatieladder brengt een belangrijke wijziging aan in de structuur van de prestatieladder. Waar Handboek 3.1 gebruikmaakte van vijf niveaus, schakelt Handboek 4.0 over naar vier treden. Hierbij zijn de niveaus 1 tot en met 3 samengevoegd tot Trede 1, terwijl niveaus 4 en 5 samen Trede 2 vormen. De nieuwe Treden 3 en 4 stellen hogere eisen dan het huidige hoogste niveau 5, waarmee ze een ambitieuzere standaard neerzetten voor CO2-reductie.


Elke trede zijn eigen handboek

Hoewel de specifieke details en eisen van deze treden nog niet bekend zijn, is al wel duidelijk dat elke trede zijn eigen handboek zal krijgen. Dit is een verandering ten opzichte van Handboek 3.1, waarin alle niveaus in één handboek waren opgenomen. Deze nieuwe structuur weerspiegelt de verhoogde ambitie en flexibiliteit die nodig is om organisaties beter te begeleiden richting duurzaamheidsdoelstellingen.

Verbeterde richtlijnen: Handboek 4.0 biedt verbeterde richtlijnen en legt sterkere nadruk op:

  • Betere datamonitoring: Een kernverandering in Handboek 4.0 is de verbeterde aanpak van dataverzameling en -monitoring. Dit is cruciaal voor bedrijven die de toenemende complexiteit van de Europese regelgeving willen navigeren.
  • Afstemmen op de CSRD: De nieuwe versie sluit nauw aan op de aankomende CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), een Europese richtlijn die bedrijven verplicht om hun duurzaamheidsdata te rapporteren. Bedrijven die gebruikmaken van de CO2-Prestatieladder zullen nu eenvoudiger aan deze nieuwe rapportage-eisen kunnen voldoen.
  • Meer focus op Scope 3-emissies: Handboek 4.0 besteedt meer aandacht aan scope 3-emissies, de CO2-uitstoot die voortkomt uit indirecte activiteiten, zoals de productie en transport van goederen en diensten binnen de waardeketen.

Waarom is betere datamonitoring nodig?

Met de introductie van Handboek 4.0 wordt betere datamonitoring van cruciaal belang. Dit komt doordat zowel de CO2-Prestatieladder als de CSRD eisen stellen aan de nauwkeurigheid en transparantie van duurzaamheidsdata. De voordelen van verbeterde datamonitoring zijn:

  • Betere besluitvorming: Met nauwkeurige data kunnen bedrijven gerichte maatregelen nemen om hun CO2-uitstoot te verminderen en duurzamer te opereren.
  • Transparantie naar stakeholders: Steeds meer klanten, investeerders en overheden eisen inzicht in de duurzaamheidsinspanningen van bedrijven. Met een robuuste datamonitoring kunnen bedrijven laten zien dat ze hun CO2-uitstoot effectief beheren en reduceren.
  • Voorbereiding op toekomstige wetgeving: De CSRD vraagt bedrijven om hun duurzaamheidsverslagen grondig te onderbouwen met meetbare data. Handboek 4.0 biedt een framework waarmee bedrijven hierop kunnen anticiperen op het gebied van milieu.

Welke data moet er verzameld worden?

Om aan de eisen van Handboek 4.0 en de CSRD te voldoen, moeten bedrijven gedetailleerde gegevens verzamelen over hun:

  • Scope 1-emissies: Directe emissies door eigen activiteiten, zoals de uitstoot van bedrijfsvoertuigen en fabrieken.
  • Scope 2-emissies: Indirecte emissies, met name door het verbruik van ingekochte elektriciteit, warmte en koeling.
  • Scope 3-emissies: Emissies die voortkomen uit de toeleveringsketen en het gebruik van verkochte producten, bijvoorbeeld door transport, productie en afvalbeheer.

Deze data moeten vervolgens nauwkeurig gemonitord en geanalyseerd worden om duurzaamheidsdoelen op te stellen en voortgang te meten.

Wat is de impact van Handboek 4.0 op certificatie?

De nieuwe eisen in Handboek 4.0 hebben invloed op bedrijven die al gecertificeerd zijn volgens de CO2-Prestatieladder of die dit certificaat willen behalen. De focus op data-analyse, scope 3-emissies en de aansluiting bij de CSRD betekent dat bedrijven hun huidige processen moeten aanscherpen om aan de nieuwe standaarden te blijven voldoen. Dit kan betekenen dat bedrijven extra middelen moeten investeren in monitoringtechnologieën en rapportagesystemen.

Bedrijven die voldoen aan de eisen van de CO2-Prestatieladder kunnen echter profiteren van aanzienlijke voordelen. Zo komen zij eerder in aanmerking voor aanbestedingen en kunnen zij makkelijker voldoen aan de CSRD-verplichtingen, waardoor ze hun concurrentiepositie versterken.

De impact van de CSRD

De aankomende CSRD legt strengere eisen op aan grote bedrijven in Europa, en het behalen van het CO2-Prestatieladder-certificaat kan een belangrijke stap zijn in de naleving van deze regelgeving. De CSRD zal bedrijven verplichten om duurzaamheidsverslagen te publiceren die voldoen aan nauwkeurige normen voor milieu-, sociale en governance-gegevens (ESG). Handboek 4.0 biedt de tools en richtlijnen om de overgang naar deze nieuwe regelgeving te vergemakkelijken, wat cruciaal is voor bedrijven die in Europa opereren.

Conclusie

Handboek 4.0 van de CO2-Prestatieladder biedt bedrijven niet alleen een verbeterd kader om hun CO2-uitstoot te beheersen, maar bereidt hen ook voor op de strengere duurzaamheidsvereisten van de CSRD. Betere datamonitoring, een bredere focus op scope 3-emissies en de integratie met Europese regelgeving maken deze nieuwe versie essentieel voor elk bedrijf dat duurzaamheid serieus neemt.

Als jouw organisatie gecertificeerd is of wil worden volgens de CO2-Prestatieladder, is het tijd om te investeren in robuustere datamonitoring en rapportage om aan de eisen van Handboek 4.0 te voldoen. Zo blijf je niet alleen compliant, maar speel je ook in op de groeiende vraag naar transparantie en duurzaamheid in de markt.

Wil je ook op de hoogte blijven van het laatste nieuws omtrent handboek 4.0? Houdt dan onze website in de gaten.