Scope 2 emissies uitgelegd

Bij het reduceren van CO₂-uitstoot is het belangrijk om te begrijpen welke soorten emissies er zijn en hoe je hierop kunt inspelen. Bij  het opstellen van een footprint van een organisatie, individu of een product worden de verschillende emissiestromen verdeeld in drie groepen: scope 1, scope 2 en scope 3. Deze verschillende domeinen helpen bij het meten en rapporteren van broeikasgassen, maar geven ook aan waar de uitstoot plaatsvindt in relatie tot de organisatie. Deze categorieën helpen dus om onderscheid te maken tussen wat de bron van de uitstoot is. Zodra je weet wat de bron van de uitstoot is, is het ook mogelijk om passende reductiemaatregelen op te stellen.

Scope 1 en 2 bevatten de directe en indirecte uitstoot van broeikasgassen. De uitstoot in scope 1 bestaat uit de directe uitstoot, denk hierbij aan het verbranden van benzine in een brandstofauto. Hier komen broeikasgassen vrij op het moment dat je het gebruikt, op de plek waar je het gebruikt. Hier heb je als organisatie of als individu dus ook direct invloed op. Scope 2 bevat de indirecte uitstoot, zoals het aanzetten van de verlichting op kantoor. Deze lampen stoten niet direct broeikasgassen uit, maar de stroom die daarvoor nodig was wel. Dit bemoeilijkt het inzicht in de effecten van dit energieverbruik.

Dus wat zijn nu precies scope 2 emissies? En hoe kan je invloed uitoefenen op deze indirecte uitstoot? In dit blog gaan we verder op deze vragen in. 

Wat zijn scope 2 emissies? 

De emissies in scope 2 bestaan uit de indirecte uitstoot van broeikasgassen die ontstaan door de opwekking van ingekochte elektriciteit, warmte, koeling en stoom. Hoewel deze emissies niet direct door de organisatie zelf worden geproduceerd, zijn ze wel een gevolg van het energieverbruik van de organisatie. Deze stroom wordt ergens anders opgewekt en stoot dus op een andere plek broeikasgassen uit.

Hoe zijn scope 2 emissies op te delen?

Wanneer we kijken naar de verschillende emissiestromen die indirect door een organisatie worden uitgestoten dan bestaan deze uit:

• Elektriciteitsverbruik
• Warmtelevering

De emissiefactor van elektriciteit is erg afhankelijk van de bron. Daarom is het belangrijk om uit te zoeken welke soort elektriciteit er wordt gebruikt. Op het stroometiket van de energieleverancier staat de herkomst en de bron van de geleverde stroom. Er kan hierbij onderscheid gemaakt worden tussen: 

• Grijze stroom = stroom opgewekt door fossiele brandstoffen, zoals steenkool, aardolie en aardgas.
• Groene stroom = stroom opgewekt door herbruikbare bronnen, zoals wind, zon, waterkracht en biomassa (aantoonbaar door de zogenaamde Garanties van Oorsprong (GvO)). 

Het is op dit moment gebruikelijk om groene stroom afkomstig uit het buitenland in een footprint mee te nemen als grijze stroom. Dit komt doordat de import van deze GVO’s geen directe bijdrage levert aan de vergroening van de elektriciteitsproductie in Nederland. Voor groene stroom die in Nederland wordt opgewekt, wordt de groene stroom CO₂-emissiefactor gebruikt van CO2emissiefactoren.nl. Deze benadering wordt voorgeschreven door de CO₂-prestatieladder en wordt toegepast door de meeste CO₂-berekeningsinstrumenten. 

Meer leren over het toepassen van de CO2-Prestatieladder? Lees dan deze blog over de CO2-prestatieladder.

Ook de emissiefactor van warmtelevering kan variëren afhankelijk van de bron van de warmte. Deze warmte wordt geproduceerd door derden en getransporteerd via een warmtenet. Warmtenetten kunnen de CO₂-uitstoot verminderen in vergelijking met het gebruik van cv-ketels, doordat ze vaak gebruik maken van restwarmte uit industriële processen, geothermie, zonne-energie en andere duurzame bronnen. 

Market based vs. location based

Daarnaast kan er bij het berekenen van de CO2-emissies in scope 2 onderscheid gemaakt worden tussen twee methoden: market based en location based. Market based houdt rekening met de specifieke stroom die een organisatie inkoopt, zoals groene stroom met bijbehorende GVO’s. Als je groene stroom inkoopt, gebruik je de emissiefactor voor groene stroom. Als je grijze stroom inkoopt, gebruik je de emissiefactor voor grijze stroom. Daarentegen kijkt location based naar het gemiddelde emissiecijfer voor alle in Nederland opgewekte stroom, ongeacht of deze groen of grijs is. Dit wordt ook wel de grid-mix genoemd. De location based factor weerspiegelt dus het landelijke gemiddelde emissiecijfer voor alle opwekmethoden die in Nederland worden toegepast. 

Hoe kan je invloed uitoefenen op je scope 2 emissies?

Dat scope 2 emissies bestaan uit de indirecte uitstoot van een organisatie, maakt niet dat het niet mogelijk is om hier invloed op uit te oefenen. Er zijn verschillende mogelijkheden om de uitstoot in scope 2 te verminderen:

• Stap over van grijze naar groene stroom

Door te kiezen voor energiebronnen die hernieuwbaar zijn, zoals wind- en zonne-energie kan de uitstoot die vrijkomt bij het verbranden van fossiele brandstoffen verminderd worden.  

• Energiebesparing

Het gebruik van efficiëntere apparatuur en het optimaliseren van productieprocessen draagt bij aan het besparen van energie. Dit helpt om onnodig energieverbruik te vermijden en is ook financieel interessant. Daarnaast kan je ervoor zorgen dat medewerkers zich bewust zijn van energie-efficiëntie en hen trainen om energiezuinig te werken. Dit kan leiden tot gedragsveranderingen die bijdragen aan energiebesparing. 

• Energiebeheer

Door het implementeren van een energiebeheersysteem kan het energieverbruik continue gemonitord en geoptimaliseerd worden. Dit helpt bij het identificeren van gebieden waar energieverspilling plaatsvindt en waar verbeteringen mogelijk zijn.

Door deze maatregelen toe te passen, kun je de scope 2 uitstoot van je organisatie effectief verminderen en bijdragen aan een duurzamere toekomst.

Hulp nodig?

Bij het verminderen van CO₂-uitstoot is het essentieel om te begrijpen welke soorten emissies er zijn en hoe je hierop kunt inspelen. Inzicht in scope 2 emissies helpt organisaties beter te begrijpen waar hun uitstoot vandaan komt en stelt hen in staat gerichte strategieën te ontwikkelen om hun totale voetafdruk te verminderen. 

Bij De Duurzame Adviseurs staan we klaar om jullie te ondersteunen bij het inzichtelijk maken van jullie uitstoot! Aarzel niet om contact met ons op te nemen voor hulp!