Ketenverantwoordelijkheid

Steeds meer bedrijven realiseren zich dat duurzaamheid verder gaat dan hun eigen muren. Het concept van ketenverantwoordelijkheid vraagt om verantwoordelijkheid voor de hele productieketen – van grondstoffenwinning tot het eindproduct dat bij de consument of zakelijke klant belandt. Met de invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) wordt deze verantwoordelijkheid steeds zichtbaarder, doordat bedrijven verplicht worden transparanter te rapporteren over hun impact op milieu, maatschappij en bestuur, inclusief hun toeleveringsketen.

Maar wat houdt dit precies in, en hoe pas je het toe? We zetten alles voor je op een rij, inclusief praktische tips en voorbeelden.

Wat is ketenverantwoordelijkheid?

Ketenverantwoordelijkheid betekent dat jouw bedrijf niet alleen kijkt naar de eigen impact, maar ook naar wat er gebeurt bij leveranciers, distributeurs en andere schakels in de keten.

Hierbij staan drie thema’s centraal:

• Arbeidsomstandigheden: Zorg dat iedereen in de keten eerlijk wordt behandeld en veilige werkomstandigheden heeft.
• Milieu-impact: Verminder de negatieve impact op natuur en klimaat in alle fases van de productie.
• Transparantie: Houd inzicht in alle processen binnen jouw keten en wees open over wat er speelt.

Bedrijven die ketenverantwoordelijkheid serieus nemen, werken vaak met internationale richtlijnen zoals de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen. Deze richtlijnen bieden een kader voor verantwoord zakendoen en helpen bij het aanpakken van risico’s zoals schendingen van mensenrechten en milieuschade.

Waarom is ketenverantwoordelijkheid belangrijk?

Een verantwoorde keten levert veel voordelen op, zowel maatschappelijk als zakelijk.

1. Betere reputatie

Consumenten en zakelijke partners willen steeds vaker weten of producten en diensten op een ethische manier tot stand komen. Bedrijven die transparant en duurzaam handelen, winnen vertrouwen en versterken hun merk.

2. Risicobeheersing

Zonder controle op je keten loop je risico op negatieve publiciteit of zelfs juridische problemen, bijvoorbeeld door slechte arbeidsomstandigheden bij leveranciers. Met due diligence kun je deze risico’s in kaart brengen en aanpakken.

3. Voorbereiding op regelgeving

Wetgeving zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht bedrijven om inzicht te geven in hun impact op mens en milieu. Door de Omnibus simplification package (april 2025) zijn de rapportageverplichtingen voor kleinere bedrijven versoepeld. Grote bedrijven blijven echter volledig verantwoordelijk voor het rapporteren over hun hele waardeketen, inclusief hun leveranciers. Door vroeg te beginnen met ketenverantwoordelijkheid, ben je voorbereid op deze veranderingen. Kijk in onze CSRD tijdlijn om erachter te komen wanneer je eraan moet voldoen.

Hoe begin je met ketenverantwoordelijkheid?

Het verduurzamen van je keten hoeft niet ingewikkeld te zijn. Begin met deze stappen:

1. Start met  due diligence

Due diligence, oftewel gepaste zorgvuldigheid, is een methode om de risico’s in jouw keten in kaart te brengen. Identificeer problemen zoals:

• Kinderarbeid of onveilige werkomstandigheden.
• Milieuschade door vervuilende productieprocessen.
• Onethische praktijken, zoals corruptie of uitbuiting.

Door deze risico’s te prioriteren, kun je gericht actie ondernemen.

2. Volg de OESO-richtlijnen

De OESO-richtlijnen zijn dé standaard voor verantwoord ondernemen. Ze helpen je om duurzaamheidsrisico’s te identificeren en op te lossen, en bieden concrete handvatten voor ethisch zakendoen.

3. Werk samen met leveranciers

Je kunt niet alles alleen oplossen. Bouw een sterke relatie op met je leveranciers en communiceer helder over je verwachtingen. Samen sta je sterker in het verduurzamen van de keten.

4. Maak gebruik van hulpmiddelen zoals Amfori BSCI

Het Business Social Compliance Initiative (Amfori BSCI) is een Europees monitoringssysteem dat bedrijven helpt de arbeidsomstandigheden bij hun leveranciers te verbeteren. Het systeem stimuleert leveranciers te voldoen aan de normen van de International Labour Organization (ILO) en helpt bedrijven inzicht te krijgen in hun productieketen.

Praktische tips om ketenverantwoordelijkheid te integreren

Wil jij zelf aan de slag met ketenverantwoordelijkheid? Houd deze tips in gedachten:

• Investeer in langdurige relaties: Vertrouwen tussen jou en je leveranciers is essentieel om duurzame veranderingen door te voeren.
• Blijf transparant: Klanten waarderen eerlijkheid, ook als je nog niet alles perfect hebt geregeld. Deel je inspanningen en successen openlijk.
• Educatie is key: Train je medewerkers én leveranciers over duurzame thema’s zoals eerlijke lonen, CO2-reductie en circulaire economie.
• Monitor regelmatig: Gebruik systemen zoals Amfori BSCI om je keten continu te verbeteren en risico’s tijdig te signaleren.

Samen naar een duurzame toekomst

Ketenverantwoordelijkheid is geen eenmalige actie, maar een continu proces van leren, verbeteren en samenwerken. Het vraagt om inzicht, aandacht en de bereidheid om veranderingen door te voeren. Door hulpmiddelen zoals de OESO-richtlijnen en Amfori BSCI in te zetten, kun je jouw keten stap voor stap verduurzamen.

Door de Omnibus Simplification Package van 2025 zijn de CSRD-verplichtingen voor kleinere bedrijven verminderd, maar grote bedrijven blijven verplicht hun volledige waardeketen te verantwoorden. Ze kunnen wel vrijwillig rapporteren, en veel willen dit ook omdat ze duurzaamheid belangrijk vinden. Dit onderstreept hoe belangrijk het is om nu al werk te maken van ketenverantwoordelijkheid en samenwerking binnen de keten.

Wil jij weten hoe jouw bedrijf ketenverantwoordelijk kan ondernemen? Neem contact met ons op! Wij helpen we je graag met een effectieve aanpak waarmee jouw organisatie écht impact maakt.