Wat verandert er door de omnibus (stop-the-clock) en de ESRS quick fix voor de ESG?

De omnibus (het zogeheten ‘stop-the-clock’) die impact heeft op ESG rapportages stelt voor een groot deel van de bedrijven de wettelijke rapportagedata met twee jaar uit. Daarmee schuift de verplichting voor nieuw instromende groepen door, zodat beleidsmakers en bedrijven ruimte krijgen om regels te vereenvoudigen en implementatie haalbaar te maken. Voor de eerste golf bedrijven (die al rapporteren over boekjaar 2024) kwam daarnaast een quick fix: zij hoeven in 2025 en 2026 geen extra data te leveren ten opzichte van 2024 en mogen diverse gefaseerde eisen langer uitstellen. Dat geeft adem bij onderwerpen als verwachte financiële effecten, biodiversiteit en sociale standaarden. Fijn voor de planning, maar zeker geen pauzeknop: alles wat in 2024 verplicht was, blijft dat gewoon.

Belangrijk om te weten: de omnibus die doorwerkt in de ESG richtlijnen is formeel verankerd in een richtlijnwijziging die in april 2025 in werking trad. Lidstaten hebben tot en met 31 december 2025 om dit om te zetten in nationale wetgeving. De quick-fix-aanpassingen aan de ESRS zijn door de Europese Commissie vastgesteld op 11 juli 2025 en passen vooral de overgangsbepalingen in ESRS 1 en ESRS 2 aan, zodat ‘wave 1’ geen extra last krijgt in 2025–2026.

Kort gezegd: de omnibus in je ESG aanpak levert tijdswinst op, maar alleen als je die tijd slim inzet. De omnibus die gekoppeld is aan ESG verwachtingen verandert namelijk niets aan de kwaliteit die klanten, financiers en auditors straks willen zien. Hoe sneller je de basis professionaliseert, hoe meer voordeel je haalt uit deze extra ruimte.

Wat betekent de omnibus i.c.m. ESG voor mkb’s in de keten?

Voor mkb’s die leveren aan CSRD-plichtige klanten verandert er vooral iets in tempo en voorspelbaarheid. De omnibus in combinatie met ESG zorgt ervoor dat grote klanten hun rapportageplanning opnieuw moeten indelen. Daardoor kunnen zij hun ketenuitvragen beter spreiden en ontstaat er meer rust in het proces. Tegelijk blijft de vraag naar consistente, herbruikbare mkb data bestaan. Grote klanten blijven die informatie nodig hebben om hun eigen rapportages rond te krijgen.

Daarom zet de EU parallel in op één compacte vrijwillige standaard voor niet-beursgenoteerde mkb’s: VSME. Deze standaard is in 2024 door EFRAG uitgewerkt en in 2025 door de Commissie aanbevolen, zodat banken en opdrachtgevers dezelfde taal gaan spreken. Voor jou betekent dit: minder losse Excel-lijsten, meer eenmalig goed organiseren.

De slimme route: van omnibus naar een werkbare ESG strategie

De verleiding is groot om door de omnibus ESG te wachten, maar dat is precies wat je nu niet moet doen. Gebruik de adempauze om je ESG-strategie compact en uitvoerbaar te maken. Begin met een compacte materialiteitsanalyse: breng in kaart welke thema’s je klanten en financiers nu al uitvragen en waar de echte impact in je operatie zit. Leg vervolgens een data minimum vast dat aansluit bij VSME, zodat je antwoorden herbruikbaar zijn in tenders, leveranciersbeoordelingen en bank gesprekken. Werk tenslotte aan governance: wie verzamelt welke KPI’s per kwartaal, hoe borg je bewijs in je systemen, en hoe voorkom je green-hushing? Met die basis levert de ESG omnibus je voordeel op: minder stress rond deadlines en een sterk verhaal dat aantoonbaar klopt.

Omnibus ESG - Praktisch stappenplan

De omnibus die impact heeft op ESG rapportages geeft je wat extra ruimte, maar het wordt pas waardevol als je die tijd slim benut. Met dit stappenplan maak je de sprong van “even wachten” naar “in één keer goed geregeld”.

1. Kies je kernstandaarden

Gebruik de VSME als jouw vaste taal voor ESG. Bouw je datapunten op deze structuur, zodat je aansluit bij wat grote klanten straks verwachten. Dit voorkomt dubbele administratie en scheelt enorm veel losse Excel bestanden.

2. Maak een lean materialiteitsanalyse

Breng de vijf onderwerpen in kaart die er voor jouw organisatie echt toe doen, zoals energie, uitstoot, veiligheid of leefbaar loon in je keten. Een korte stakeholder scan helpt je bepalen waar jouw prioriteit moet liggen.

3. Richt je data governance in

Leg per KPI vast wie eigenaar is en zorg dat data automatisch wordt opgehaald waar dat kan: uit je boekhouding, HR systemen of facilitaire registratie. Hoe minder handwerk, hoe sneller je kunt opschalen.

4. Toets op assurance eisen

Ook al val je zelf niet onder de CSRD, jouw klant wordt wél gecontroleerd. Zorg daarom dat jouw bewijsstukken kloppen, compleet zijn en audit ready aangeleverd kunnen worden. Dat geeft vertrouwen én voorkomt herhaalvragen.

5. Communiceer slim

Zet een compact ESG profiel op in VSME formaat. Ideaal voor je website, offertes en leveranciersportalen. Je laat in één oogopslag zien wat je op orde hebt en waar je naartoe werkt.

Met dit stappenplan maak je van de omnibus die doorwerkt in ESG eisen geen pauzeknop, maar een productiviteitsboost die je helpt vooruit te komen én voorbereid te zijn op wat klanten straks vragen.

Hoe De Duurzame Adviseurs het mkb helpt (en waarom nu)

Wij vertalen omnibus ESG en de ESRS quick fix naar heldere keuzes en minder werk. We starten met een ESG-startsessie, brengen jouw ketenverzoeken en risico’s in één overzicht en leveren een VSME-proof datamodel dat je meteen kunt invullen. Daarna helpen we je met een materialiteitsanalyse die past bij je sector en omvang, en bouwen we een compacte ESG-strategie die scoort in aanbestedingen en leveranciersbeoordelingen. Zo voorkom je ad-hoc vragen, beperk je kosten en ben je voorbereid op wat er na de omnibus ESG definitief wordt. Wil je alvast zien hoe onze aanpak werkt? Bekijk onze pagina’s over ESG-strategie, ESG vs CSRD en de kern van ESG-rapportage.

Wat moet je vandaag beslissen?

• Niet wachten, wel focussen. Gebruik de omnibus ESG-ruimte om je minimale dataset neer te zetten en meet wat ertoe doet.
• Kies één format. Stap over op VSME om versnippering te voorkomen en bewijs te standaardiseren.
• Zet governance neer. Benoem KPI-eigenaars en plan kwartaalroutines.
• Bereid je voor op assurance. Lever bewijs op bestandsniveau, niet alleen cijfers.

Wil je dit vlot en zonder omwegen geregeld hebben? Neem contact op of vraag een offerte aan. We maken het concreet, licht de keuzes toe aan management en zetten jouw mkb klaar voor de volgende stap - mét de voordelen van de omnibus ESG, zonder onnodige ballast.