Eerste hulp bij de CO2-Prestatieladder

Ben je de CO2-Prestatieladder tegengekomen in een aanbesteding? Vrees jij ook voor een handboek van 100 pagina’s met tientallen eisen? Kan dit nu echt niet leuker, makkelijker en beter?!

Dit zijn vragen die wij dagelijks van allerlei bedrijven krijgen. Soms lijkt de CO2-Prestatieladder een moetje. Steeds meer bedrijven zijn gelukkig ook intrinsiek gemotiveerd om hiermee aan de slag te gaan. En met alle voordelen die de ladder heeft hebben ze daar alle reden toe! Laten we beginnen met een korte video introductie:

Dan komt het grote moment daar en wil je aan de slag. Naast alle systemen als ISO, VCA en MVO lijkt de CO2-Prestatieladder echter weer compleet anders qua structuur. Voor je het weet duizelt je hoofd al van eisen als 3.A.1., 5.B.2., ketenanalyses, boundrybepalingen en andere moeilijke termen. Geen zorgen! Wij kunnen je helpen en wegwijs maken in de prachtige groene wereld van CO₂-Reductie. Daarom behandelen wij hier de belangrijkste punten die je moet weten voor je aan de slag gaat met de CO₂-Prestatieladder:

• Wat is de CO2-Prestatieladder nu precies?
• Wat zijn de voordelen van de CO2-Prestatieladder?
• Hoe ziet het CO2-Prestatieladder traject er precies uit?

Wat is de CO2-Prestatieladder precies?

De CO2-Prestatieladder is een norm die als uiteindelijke doel heeft bedrijven CO2 te laten reduceren. Het liefst zo veel mogelijk. De ladder kent vijf niveaus. Je zou denken dat hoe ambitieuzer een organisatie is hoe makkelijker niveau 5 behaald kan worden, maar dat ligt wat genuanceerder. Hoe zit het systeem dan wel in elkaar? Per niveau is een pakketje eisen opgesteld. Uiteraard zijn de eisen strenger naarmate het niveau stijgt. Wil je als organisatie niveau 3 behalen, dan zal je moeten voldoen aan de eisen van niveau 1, 2 en 3.

De eisen

Wat houden deze eisen dan precies is? Er is heel duidelijk onderscheid gemaakt in vier categorieën: inzicht (A), reductie (B), transparantie (C) en sectorinitiatieven (D). Elk niveau kent eisen op het gebied van deze vier categorieën.

De CO2-Prestatieladder is anders dan bekende normen zoals VCA of ISO. Dit verschil ligt voornamelijk in het feit dat de CO2-Prestatieladder een stuk concreter is. Waar het bij ISO vooral gaat om procedures, gaat het bij de CO2-Prestatieladder om concrete acties die zorgen dat je als bedrijf minder CO2 uitstoot. Om je een goed beeld te geven zal ik het behalen van niveau 3 in een paar zinnen uitleggen.

1. Inzicht: De organisatie heeft over een geheel kalenderjaar de CO2 uitstoot berekend. Dat houdt o.a. in elektraverbruik, gasverbruik en brandstofverbruik. Deze berekening is ten minste 90% nauwkeurig en opgesteld conform de internationale norm ISO 14064-1.
2. Reductie. De organisatie heeft ambitieuze doelstellingen geformuleerd om de CO2 uitstoot te reduceren. Aan deze doelstellingen zijn maatregelen en een actieplan gekoppeld.
3. Transparantie. De organisatie communiceert over A en B.
4. Sectorinitiatieven. De organisatie speelt een actieve rol in een sector- of keteninitiatief omtrent CO2 reductie. Actieve deelname houdt in: deelname in werkgroepen (frequent!), aanleveren van informatie aan het initiatief (oftewel een toegevoegde waarde bieden) en zich publiekelijk committeren aan het initiatief (dit op de website vermelden volstaat).

Voordelen van de CO2-Prestatieladder

Een van de vragen die ik vaak voor mijn kiezen krijg is “Wat zijn de voordelen van het behalen van niveau 3 of hoger op de CO2-Prestatieladder”? Het behalen van het certificaat vergt nog al wat inspanning wat betreft tijd en geld. Dit wil je niet zomaar investeren. De certificering is ook niet voor ieder bedrijf relevant, sommige bedrijven raadt ik dan ook af te kiezen voor certificering op de CO2-Prestatieladder. Maar waarom anderen dan wel? Onderstaand lees je de vijf belangrijkste voordelen van de CO2-Prestatieladder:

1. Gunningvoordeel. Dit is één van de belangrijkste voordelen van de CO2-Prestatieladder en de grootste reden dat bedrijven hier iets mee doen. Hoe werkt dit dan precies? Een voorbeeld: ProRail doet een aanbesteding voor het bouwen van een spoorviaduct. Aannemer A schrijft in voor 30 miljoen en aannemer B schrijft in voor 29 miljoen. De klus gaat normaal gesproken naar aannemer B. Maar let op, aannemer A staat op niveau 3 op de CO2-Prestatieladder en aannemer B staat op niveau 0. Dit houdt in dat aannemer A 4% gunningvoordeel krijgt, te weten 1,2 miljoen euro. Een snelle rekensom: 30 miljoen – 1,2 miljoen = 28,8 miljoen euro. Nu is aannemer A de goedkoopste en krijgt de klus gegund. En krijgt hiervoor ‘gewoon’ de 30 miljoen waarvoor hij heeft ingeschreven. Je kunt dus hoger inschrijven dan je concurrenten en toch de klus gegund krijgen. Dus doe je werk voor opdrachtgevers die nu of in de toekomst de CO2-Prestatieladder hanteren? Dan is er geen twijfel over mogelijk en is het een hele goede keuze om het certificaat te behalen. Wil je een overzicht van alle huidige en toekomstige opdrachtgevers?
2. Selectiecriterium. Veel gemeentes en andere lagere overheden passen de CO2-Prestatieladder toe als selectiecriterium op aanbestedingen. Dat betekent dat je ALLEEN mag inschrijven op de betreffende aanbesteding als je over het CO2 bewust certificaat niveau 3 of hoger beschikt. Hanteert een gemeente waar je werk voor uitvoert deze methode? Dan is dit voor jou zeker één van de belangrijkste voordelen van de CO2-Prestatieladder.
3. Idealisme. Ook dit hoort in het rijtje van voordelen van de CO2-Prestatieladder. Of iets beter gezegd: concreet invulling geven aan de duurzame ambities van je organisatie. Met een certificaat op de CO2-Prestatialadder laat je als organisatie aan de buitenwereld zien dat je  zorgt voor onze planeet en het belangrijk vindt om je CO2 uitstoot zo veel mogelijk te beperken. Misschien onderneem je al veel actie op dit gebied. Dan kan de CO2-Prestatieladder er voor zorgen dat je daar ook de ‘credits’ voor krijgt die je verdient.
4. Kostenbesparing. Door aan de slag te gaan met het reduceren van je CO2 uitstoot, zal je als organisatie maatregelen treffen die er voor zorgen dat het energieverbruik omlaag gaat. Dit resulteert niet alleen in minder CO2, maar ook in lagere kosten! Elk kilowattuur is behalve 455 gram CO2 ook € 0,20. En elke liter diesel is behalve 3.135 gram CO2 ook € 1,19. Veel bedrijven winnen daardoor de investering van het behalen van niveau 3 binnen 1 jaar terug.
5. Inzicht. Niet alleen reductiemaatregelen zorgen er voor dat je minder CO2 uitstoot en minder kosten hebt, ook inzicht in de energiehuishouding van je bedrijf zorgt hiervoor. Je vraagt je wellicht af wat hier mee wordt bedoeld. Ik heb een mooi voorbeeld dat perfect weergeeft hoe waardevol inzicht is. Een bedrijf dat bezig was om niveau 5 op de CO2-Prestatieladder te behalen kwam er achter de airco installatie een wedstrijdje aan het houden was met de verwarming. Zonder de ‘verplichte’ inspanningen om niveau 5 te behalen was hij hier nooit achter gekomen. Het resultaat: een energiebesparing van € 35.000 per jaar!

Hoe ziet het CO2-Prestatieladder traject er uit?

Vaak krijg ik de vraag hoe het CO2-Prestatieladder traject er van begin tot aan einde uit ziet. In dit artikel leg ik het CO2-Prestatieladder traject van begin tot aan certificaat aan de muur op de meest simpele manier uit. Het zijn precies tien stappen. En het mooie is: het maakt niet uit of je niveau 3, 4 of 5 gaat. Het CO2-Prestatieladder traject blijft gelijk.

1. Boek de certificerende instantie.Als je de beslissing gemaakt is om voor certificering te gaan is dit beslist de eerste stap die je moet nemen om twee hele belangrijke redenen. Ten eerste heb je dan een stok achter de deur. En ten tweede auditors hebben het heel druk. Als je vandaag belt hebben ze op z’n vroegst over 2 maanden tijd. En het zou natuurlijk zonde zijn als je de organisatie klaar voor certificering hebt gemaakt, dan pas de certificerende instantie opbelt en nog een paar maanden moet wachten. Spreek met de auditor twee data af: de documentatiebeoordeling en de audit op locatie. De documentatiebeoordeling houdt in dat je alle documenten per mail toestuurt. Dit is vaak drie weken voor de audit op locatie. Spreek af dat je een week na het toesturen reactie krijgt op de documenten. Dan heb je nog twee weken om aan dingen te werken waar de auditor een opmerking over heeft.
2. Aan de slag. Dit is de belangrijkste stap van het CO2-Prestatieladder traject. Je hebt nu een deadline en het is tijd om aan de slag te gaan met de eisen. Zorg er voor dat je hier minimaal 2 a 3 maanden de tijd voor hebt. Zorg er voor dat je begeleid wordt door iemand die het traject kent, maar laat deze adviseur niet al het werk doen. Anders haal je een systeem in huis waar je als organisatie geen verstand van hebt. Lees hiervoor het artikel hoe selecteer ik een goede adviseur?
3. Tussentijdse controle. Zorg ervoor dat de documenten die je opstelt tussentijds worden gecontroleerd door een adviseur of zelfs door de auditor. Een auditor mag geen advies geven, maar naar kritische documenten (zoals de organizational boundary) wil een auditor best even kijken. Hier doe je jezelf een groot plezier mee.
4. Documentatieaudit. Je stuurt de volledige documentatie conform het gewenste niveau per mail op naar de auditor.
5. Aanvullende acties. Je gaat aan de slag met de punten die volgens de auditor niet op orde zijn.
6. Audit op locatie. De auditor komt langs. Afhankelijk van de grootte en aantal locaties van de organisatie duurt de audit 1 of meerdere dagen. Doel van deze audit is om de organisatie te leren kennen, de documenten te controleren en antwoord te krijgen op alle vragen die ze hebben naar aanleiding van de documentatiebeoordeling.
7. Laatste reparaties. Mocht tijdens de audit op locatie nog het e.e.a. niet orde zijn zorg dan dat dit zo snel mogelijk opgelost is.
8. Akkoord van certificerende instantie. Als alles op orde is ontvang je van de certificerende instantie een audit rapport waarin staat: “De organisatie X voldoet aan alle eisen conform niveau N op de CO2-Prestatieladder”.
9. Bijdrage SKAO. Voordat je het certificaat werkelijk ontvangt dien je een bijdrage te betalen aan de stichting SKAO die de ladder beheert. Deze bijdrage varieert van € 100 tot aan € 24.000 per jaar. Maar schrik niet, dit geldt alleen voor organisaties met een omzet van 500 miljoen euro of hoger. Ter indicatie: tot een omzet van 5 miljoen euro is de jaarlijkse bijdrage € 300.
10. Certificaat! De laatste stap van het CO2-Prestatieladder traject is de leukste. Zodra SKAO de bijdrage heeft ontvangen laten ze dit weten aan de certificerende instantie. Zij zullen (per post en/of mail) het certificaat toesturen.

Je ziet, er zijn veel redenen om juist nu met de CO2-Prestatieladder te beginnen! Ben je nu enthousiast geworden maar duizelt het je nog steeds een beetje na al deze informatie? Vul dan hieronder je informatie in en nemen vrijblijvend contact met je op. Natuurlijk mag je ook altijd zelf mailen of bellen! Onze contactinformatie vind je onderaan deze pagina!